การรักษาด้วยเซลล์บำบัด หรือที่เรามักจะคุ้นเคยกันในชื่อวัคซีนต้านมะเร็งบ้าง เซลล์ต้านมะเร็งบ้างนั้น ยังไม่เป็นที่แพร่หลายในประเทศอื่นๆนอกเหนือจาก ประทศสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่นมากนัก เนื่องด้วยความท้าทายในการรักษาและความขาดแคลนในสารเคมี หรือยาที่เกี่ยวเนื่อง แต่ในประเทศญี่ปุ่นนั้นได้มีการพัฒนาการรักษาด้วยยีนและเซลล์บำบัดเพื่อต้านมะเร็งอย่างแพร่หลาย และหนึ่งในการรักษาที่มีชื่อเสียงมากได้แก่ การรักษาด้วย Dendritic cell vaccine WT1 แล้วโดยมี โรงพยาบาล/คลินิคที่เปิดให้บริการดังนี้
Dendritic Cell Therapy Model (แหล่งที่มาของภาพ Http://www.nileport.com) |
- โรงพยาบาล Hokuyu เมืองซัปโปโร จังหวัดฮอกไกโด
- โรงพยาบาล Hokuto เมืองโอบิฮิโระ จังหวัดฮอกไกโด
- Sendai Ekimae AER Clinic เมืองเซนได จังหวัดมิยางิ
- Seren Clinic เขตมินาโตะ กรุงโตเกียว
- Tokyo Midtown Medical Center เขตมินาโตะ กรุงโตเกียว
- Kudan Clinic เขตชิโยดะ กรุงโตเกียว
- Shinyokohama Kato Clinic เขตโยโกฮาม่า กรุงโตเกียว
- โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยชินชู Shinshu University Hospital เมืองมัทซึโมโตะ จังหวัดนางาโนะ
- โรงพยาบาลทันตกรรมมัทซึโมโตะ เมืองชิโอจิหริ จังหวัดนางาโนะ
- Seren Clinic Nagoya อำเภอเมือง จังหวัดนาโงย่า
- Saint Louis Clinic เขตเกียวโต กรุงเกียวโต
- Seren Clinic Kobe เมืองโกเบ จังหวัดเฮียวโง
- โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยเอฮิเมะ เมืองโทอน จังหวัดเอฮิเมะ
- Hanazono Clinic เมืองฟุกุยามะ จังหวังฮิโรชิมะ
- Kagoshima Medical Center เมืองคาโงชิมะ จังหวัดคาโงชิมะ
- Fukuoka IMAX clinic อำเภอเมือง จังหวัดฟุกุโอกะ
- Seta Clinic Group สำนักงานใหญ่อยู่ที่ กรุงโตเกียว
การรักษาด้วยวิธีทาง Immuno-Cell Therapy (แหล่งที่มาของภาพ Seta Clinic Group, JAPAN) |
ขั้นตอนการรักษาด้วย Dendritic Cell Therapy
- ผู้ป่วยรับการฟอกเลือดด้วยวิธีอะเฟอเรซิสเพื่อแยกเม็ดเลือดขาวชนิด Lymphocyte (Leukapheresis) สำหรับใช้ในการปลูกถ่ายวัคซีน
- ทีมแพทย์และผู้เชี่ยวชาญจะทำการเพาะวัคซีนเพื่อพัฒนาเป็น Dendritic cell
- ทำการกระตุ้นเซลล์ Dendritic cell ด้วยเซลล์มะเร็งของผู้ป่วยเพื่อให้เซลล์มีการจำลักษณะเซลล์มะเร็งนั้นๆและเข้าทำลายได้
- ฉีดวัคซีนที่ได้เข้าสู่เส้นเลือดของผู้ป่วยเพื่อให้เซลล์ออกฤทธิ์
แล้ว WT1 คืออะไร และทำไมจึงสำคัญมากกับการรักษาโรคมะเร็ง
WT1 มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า Wilm's Tumor Gene ซึ่งเป็นยีนที่ตอบสนองต่อการสร้างเซลล์มะเร็งไตในเด็ก ซึ่งยีนในหนูทดลองที่ไม่มียีนนี้จะมีปัญหาเดี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะและตายด้วยอาการหัวใจวาย เนื่องจากยีนดังกล่าวผลิตตำแหน่งโปรตีนที่สำคัญในการควบคุมการเจริญเติบโตและการกลายประเภทของเซลล์ ยีนดังกล่าวจะพบมากในผู้ป่วยมะเร็งเม็ดเลือดขาว อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์และแพทย์พบว่า โปรตีนที่ได้จากยีน WT1 คุณสมบัติเป็น tumor rejection antigen หรือแอนติเจนที่ต่อต้านเซลล์มะเร็ง มีการศึกษา การใช้วัคซีนดังกล่าว เพื่อการรักษาโดยที่สามารถใช้รักษาได้ในผู้ป่วยหลายรายนั้น มีดังนี้
- Glioblastoma Multiforme มะเร็งสมอง
- Renal Cell Carcinoma มะเร็งไต
- Multiple Myeloma มะเร็งเม็ดเลือดขาว
- Acute Myeloid Leukemias and Myelodysplastic syndrome มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดไมอิลอยด์
- Lung Cancer มะเร็งปอด
- Breast Cancer มะเร็งเต้านม
- Infantile Cancer มะเร็งในเด็ก
ด้วยสาเหตุที่มีความเป็นไปได้ในการรักษามะเร็งอย่างมีประสิทธิภาพ จึงทำให้เป็นที่แพร่หลายและยอมรับในประเทศญี่ปุ่นอย่างมาก โดยเฉพาะประเทศญี่ปุ่นที่มีการพัฒนาวัคซีนเซลล์บำบัดดังกล่าวจนสามารถใช้ได้ในระดับสากล ซึ่งทำให้การรักษามะเร็งด้วยวิธีนี้ มีให้บริการเป็นพิเศษในประเทศญี่ปุ่นเท่านั้น